Próby wątrobowe — ile kosztują badania i jakie są normy wyników

Badanie prób wątrobowych jest standardem w diagnostyce chorób wątroby oraz dróg żółciowych. Poprzez badanie biochemiczne krwi możliwa jest ocena pracy wątroby i aktywności enzymów, które ten organ wytwarza. Sprawdź, w jakich przypadkach zaleca się wykonanie prób wątrobowych. Czy podwyższone próby wątrobowe muszą oznaczać stłuszczenie wątroby, toksyczne uszkodzenie wątroby albo w skrajnych przypadkach marskość wątroby? Wyniki prób wątrobowych z całą pewnością pozwalają uzupełnić szczegółową diagnostykę w zakresie funkcjonowania wątroby i jej oddziaływania na cały organizm.

Próby wątrobowe — co to takiego?

Próby wątrobowe to badanie biochemiczne krwi. Na jego podstawie udaje się nie tylko ocenić pracę wątroby, ale określić również aktywność enzymów wątrobowych, takich jak ALT, AST, ALP, GGTP czy parametru, który określa stężenie bilirubiny całkowitej.

Próby wątrobowe — cena badania

Chociaż próby wątrobowe pozwalają wykryć liczne schorzenia i nieprawidłowości w ramach działania wątroby, to badania prób wątrobowych nie należą do drogich. Oczywiście, można je wykonać również bezpłatnie, w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia, jednak długie kolejki chętnych pacjentów, u których podejrzewa się różnego rodzaju choroby wątroby, sprawiają, że badania wątrobowe z powodzeniem realizowane są w prywatnych laboratoriach. Cena badania prób wątrobowych nie jest wysoka, to wydatek rzędu od 25 do 40 złotych.

Próby wątrobowe — jak się przygotować do badania?

W ramach prób wątrobowych zaleca się, aby pacjent był odpowiednio przygotowany do badania. Już na tydzień przed realizacją pobrania krwi żylnej powinien stosować dietę lekkostrawną i unikać alkoholu, czekolady oraz kawy. W dzień wykonywania prób wątrobowych pacjent powinien być na czczo, a ostatni posiłek powinien być spożyty nie później niż 12 godzin przed badaniem.

Próby wątrobowe — badanie

Badanie na próby wątrobowe nie jest inwazyjne, pacjent nie wymaga po nim żadnej rekonwalescencji. Aby wykonać próby wątrobowe, konieczne jest pobranie krwi żylnej. Według ogólnopolskich norm na wyniki próby wątrobowej czeka się jeden dzień.

Próby wątrobowe — normy

Wyniki prób wątrobowych mogą wskazywać różnego rodzaju schorzenia wątroby, zarówno w odniesieniu do zbyt niskiego, jak i za wysokiego stężenia enzymów wątrobowych, uwzględniając przyjęte normy. Te odnosi się w zależności od typu bez względu na płeć pacjenta albo z uwzględnieniem płci. Normy uwzględniają również wiek pacjenta, u którego wykonuje się badanie próby wątrobowej.

Normy prób wątrobowych wyglądają następująco:

• Norma ALAT: 5-40 U/l, bez względu na płeć pacjenta,
• Norma ASPAT: norma to 5-40 U/l, bez względu na płeć pacjenta,
• Norma GGTP: poniżej 35 U/l dla kobiet i poniżej 40 U/l dla mężczyzn,
• Norma ALP w surowicy dla pacjentów dorosłych to 30-120 U/l,
• Norma ALP w surowicy dla dzieci do 9. roku życia:
   – 1-3 lat: 145-320 U/ l,
  – 4-6 lat: 150-380 U/l,
  – 7-9 lat: 175-420 U/l,
   – dziewczynki 10-11 lat: 130-560 U/l, 12-13 lat: 105-420 U/l, 14-15 lat: 70-230 U/l, 16-19 lat: 40-136 U/l,
  – chłopcy 10-11 lat: 135-530 U/l, 12-13 lat: 200-495 U/l, 14-15 lat: 130-525 U/l, 16-19 lat: 48-261 U/l.
• Bilirubina całkowita — norma to 5-17 µmol/l.

Próby wątrobowe — diagnostyka

Badanie na próby wątrobowe zalecane jest przynajmniej raz w roku. Szczególnym wskazaniem do wykonania prób wątrobowych jest podejrzenie różnego rodzaju chorób wątroby albo dokładna diagnostyka laboratoryjna, która ma je wykluczać. Podwyższone wyniki prób wątrobowych mogą być przesłanką do wykonania kolejnych badań w zakresie rozpoznania bądź wykluczenia chorób, takich jak autoimmunologiczne zapalenie wątroby, ostre wirusowe zapalenie wątroby, cholestaza, niealkoholowe stłuszczenie wątroby, marskość wątroby, a nawet nowotwory wątroby.

Warto zwrócić uwagę, że schorzenia w zakresie funkcjonowania organu wątroby najczęściej diagnozowane są w ich fazie zaawansowanej, kiedy doszło już do nieodwracalnego uszkodzenia wątroby. Badania laboratoryjne, takie jak próby wątrobowe realizowane regularnie pozwalają uchronić przed ich rozwojem i reagować już w początkowym etapie występowania. Dzięki temu możliwe staje się całkowite wyleczenie, zanim w komórkach wątrobowych dojdzie do destrukcji. Testy czynnościowe wątroby są jedną z form profilaktyki prozdrowotnej w ramach funkcjonowania organu, który wpływa przecież na cały organizm. Jeśli odczuwasz ogólne osłabienie, ciągłe zmęczenie, zauważasz zaburzenia miesiączkowania, widoczna jest szybka i nagła utrata masy ciała, odczuwasz bóle w mięśniach szkieletowych albo borykasz się z zaburzeniami gospodarki tłuszczowej, zdecyduj się na nieinwazyjne badanie próby wątrobowej poprzez pobranie krwi. Tylko wczesne wykrycie nieprawidłowości i szybka reakcja na objawy wskazujące na podwyższone enzymy wątrobowe, uchronią Cię przed groźnymi chorobami i schorzeniami nie tylko wątroby, ale również innych, najważniejszych narządów całego organizmu.