Jak dbać o wzrok?
Co roku w październiku obchodzony jest Światowy Dzień Wzroku. Celem tego wydarzenia jest propagowanie zasad higieny wzroku oraz regularnych badań oczu. WHO alarmuje, że problemy z widzeniem dotyczą nawet 1,3 miliarda ludzi na świecie. Nie dotyczy to tylko Krajów Trzeciego Świata. W Polsce prawie 50% społeczeństwa nie widzi poprawnie. Choroby układu optycznego aktualnie zaliczane są do chorób cywilizacyjnych, tuż obok cukrzycy, nadciśnienia czy otyłości. W znacznej większości przypadków można zapobiec rozwojowi wielu chorób, poprzez szybką diagnozę i skuteczne leczenie. Aby ten cel osiągnąć, należy najpierw w nas – pacjentach, obudzić świadomość i potrzebę regularnej kontroli wzroku [1].
Ma wpływ na każdy aspekt naszego życia. Od zdrowia reprodukcyjnego, przez profilaktykę chorób sercowo-naczyniowych, depresji, choroby zwyrodnieniowej stawów, po prewencję chorób demencyjnych i wielu innych. Nie bez powodu w XX wieku Blum i Lalonde stworzyli model holistycznego determinantu zdrowia, w którym 55% naszego dobrostanu jest uzależnione od stylu życia, jaki prowadzimy. Nie dziwne więc, że prawidłowa dieta ma zbawienny wpływ na ochronę naszych oczu. Odpowiedzialna jest za to luteina chroniąca nasze oczy przed szkodliwym promieniowaniem ultrafioletowym. Bogate w nią są warzywa liściaste: natka pietruszki, szpinak, jarmuż, brokuły, cukinia, koperek oraz kapusta. Istotne są także karotenoidy zawarte w żółtych i czerwonych warzywach: papryce, marchwi, kukurydzy czy dyni [2,3].
Praca przed komputerem
Mało kto przestrzega higieny pracy przed monitorem. Musimy pamiętać, aby zachować odległość minimum 70 cm od ekranu. Najlepiej, aby nasze stanowisko było ustawione przodem do okna. Co pół godzinny warto robić krótkie, mniej więcej 5-minutowe przerwy poświęcone na patrzenie w dal, w różne kierunki oraz mruganie. Warto trzymać pod ręką krople z kwasem hialuronowym. Można poprosić swojego lekarza rodzinnego o polecenie preparatu niezawierającego konserwantów. Takie działania warunkują ochronę nie tylko przed pogorszeniem wzroku, ale także przed zespołem suchego oka [4].
Regularne wizyty u okulisty
Raz do roku, ewentualnie co dwa lata, należy wybrać się do okulisty. Lekarz przeprowadzi przesiewowe badania oceniające naszą ostrość wzroku i pole widzenia oraz sprawdzi stan dna oka. Warto wybrać ośrodek wyposażony w najnowsze sprzęty, które umożliwią przeprowadzenie szerokiej diagnostyki od razu na miejscu. Centrum Medyczne DP Med wyposażyło się niedawno w tomograf okulistyczny, dzięki czemu praktycznie od ręki można zdiagnozować jaskrę, zwyrodnienie plamki żółtej, zmiany cukrzycowe siatkówki czy zwyrodnienia oczu związane z wiekiem [4].
Wzrok dziecka
W Polsce około 20% dzieci w wieku przedszkolnym ma problemy z układem wzroku, które wymagają korekcji. Liczby te stale wzrastają i jest to spowodowane nieograniczonym kontaktem z tabletami i smartfonami, które zmuszają oczy dzieci do niewyobrażalnego wysiłku. Dzieci po lekcjach nie powinny od razu siadać do odrabiania pracy domowej – wskazany jest odpoczynek na dworze, najlepiej w formie aktywnej. Wzrok odpoczywa i regeneruje się pod wpływem kontaktu z naturą. W diecie dziecka powinny znaleźć się produkty bogate w kwasy omega-3 (makrela, tuńczyk, łosoś).
Pamiętajmy też, że jeżeli u dziecka zdiagnozowano dysleksję, oprócz wizyty w poradni psychologicznej niezbędna jest wizyta u okulisty. To samo tyczy się potomstwa osób z problemami ze wzrokiem. Sygnałami, jakie powinny wzbudzić naszą czujność, są:
- pocieranie/mrużenie oczu,
- oglądanie przedmiotów zbyt blisko twarzy, zbyt mocne pochylanie się nad książką/talerzem,
- upadanie, potykanie się podczas chodzenia,
- skargi na ból głowy, oczu [4].
Bibliografia:
[1] – https://www.mp.pl/okulistyka/aktualnosci/218298,wzrok-przede-wszystkim
[2] – https://www.mp.pl/pacjent/dieta/lista/83193,czy-dieta-ma-wplyw-na-wzrok
[3] – Lalonde M.: A New Perspective on the Canadians. W Working Document, Minister of National Health and Welfare, Ontario 1974
[4] – https://www.mp.pl/pacjent/okulistyka/zdroweoczy/151481,jak-dbac-o-wzrok.html